هوش مصنوعی در سال‌های اخیر به دستاوردهای قابل‌توجهی در حوزه‌ی تبلیغات و دیجیتال مارکتینگ رسیده است. با توجه به دستاوردهای قابل‌توجه هوش مصنوعی در حوزه بازاریابی، گروه تبلیغات دیجیتال دیما در روز ۹ آذر ۱۴۰۰ میزبان نشستی با محوریت «هوش مصنوعی در بازاریابی» در کلاب‌هاوس بود تا به بررسی کاربردهای هوش مصنوعی در بازاریابی بپردازد.
این جلسه با میزبانی الهام نظری معاون بازاریابی دیما و مهسا محق مدیر روابط عمومی دیما و با حضور مهدی اعتمادی، مدیر مارکتینگ اُکالا، آرش برهمند، سردبیر مجله پیوست، محمدحسن بشری موحد، معاون هوش مصنوعی باسلام، حامد شفیعی، مدیرعامل گروه هوش مصنوعی بارای و سید مجتبی طباطبایی، مدیرعامل شرکت آلفا ریلیتی برگزار شد.
فایل صوتی رویداد «کاربردهای هوش مصنوعی در بازاریابی» را از اینجا گوش کنید:
مشروح بحث‌های مطرح‌شده در این رویداد
الهام نظری در ابتدای جلسه با اشاره به دعوت از شرکت‌های نوآوری که در این زمینه فعالیت می‌کنند و مدیران بازاریابی شرکت‌های بزرگی که از هوش مصنوعی برای توسعه‌ی فعالیت‌هایشان استفاده می‌کنند، از شرکت‌کنندگان خواست خود را معرفی کنند.
محمدحسن بشری موحد معاون هوش مصنوعی باسلام گفت: مجموعه‌ی باسلام بیش از یک سال است که روی مبانی پایه‌ای هوش مصنوعی کار می‌کند و در حال حاضر تلاش می‌کنیم موتور هوش مصنوعی باسلام را روشن کنیم.
حامد شفیعی، مدیرعامل گروه هوش مصنوعی بارای در رابطه با فعالیت‌های این گروه گفت: خدمات بارای مبتنی بر سرویس‌های بینایی رایانشی برای حوزه‌های مختلفی مثل OCR، خودرو و بیمه، تجارت الکترونیک و … است که با تمرکز روی بینایی رایانشی ارائه می‌شود.
آرش برهمند، سردبیر مجله پیوست نیز با اشاره به فعالیت‌های خود در عرصه‌ی رسانه یادآور شد که علاوه بر استفاده از راهکارهای مبتنی بر هوش مصنوعی در نشریه‌ی پیوست، سردبیری این مجموعه را که به حوزه‌ی فناوری می‌پردازد، بر عهده دارد.
سید مجتبی طباطبایی، مدیرعامل شرکت آلفا ریلیتی درباره فعالیت‌های این شرکت گفت: شرکت آلفا ریلیتی در حوزه‌ی هوش مصنوعی، بینایی ماشین و AR و VR فعال بوده و محصولات مختلفی که در این حوزه ارائه می‌کند عبارت‌اند از احراز هویت غیرحضوری، بازی‌های AR و VR و بحث هوش مصنوعی در حوزه بازاریابی.
مهدی اعتمادی، مدیر مارکتینگ اکالا گفت: فروشگاه اینترنتی اکالا از سال ۹۶ مشغول فروش FMCG بوده و خدمات خود را در ۴۰۰ شهر ارائه کرده و امیدوار است که بتوان با بهره‌گیری از هوش مصنوعی خدمات بهتری ارائه کند.
وی افزود: در حوزه خودکارسازی مارکتینگ چالش‌هایی داشته‌ایم، می‌خواهیم به هر مشتری پیشنهادهایی بدهیم تا بتوانیم نرخ تبدیل را بالا ببریم و هزینه‌ها را کاهش دهیم. در این نقطه تحلیل رفتارها با دیتای عمومی که استفاده می‌کردیم خیلی کاربردی نبود و خروجی مدنظر را نداشتیم. ازاین‌رو برای برطرف کردن نیازمان و ارائه‌ی پیشنهادهای تخصصی‌تر به مشتریان، به راهکارهای هوش مصنوعی رجوع کردیم تا بتوانیم به اهداف خود دست پیدا کنیم.
معاون بازاریابی گروه تبلیغات دیجیتال دیما تصریح کرد: هوش مصنوعی در زندگی همه‌ی ما کاربرد دارد. شاید با شنیدن عبارت هوش مصنوعی، ربات‌ها تداعی شوند، اما در حال حاضر بسیاری از مواردی که بازاریابان برای بازاریابی خود استفاده می‌کنند، مثل موتورهای جستجو، مبتنی بر هوش مصنوعی است. در حال حاضر هوش مصنوعی به‌تدریج در حال فرود به تمام فرایندهای مارکتینگ است. اما می‌خواهیم در این نشست به بررسی این نکته بپردازیم که در ایران در این حوزه چه‌کارهایی انجام می‌شود و شرکت‌هایی که در این حوزه خدمات ارائه می‌کنند چه‌کارهایی می‌توانند انجام دهند و چه همکاری‌هایی می‌تواند در این حوزه بین شرکت‌ها اجرایی شود.
حتما بخوانید: گزارش رویداد معیارهای ارزیابی عملکرد کمپین‌های دیجیتال تغییرات نرخ تبدیل با بهره‌گیری از هوش مصنوعی
معاون هوش مصنوعی باسلام در پاسخ به این پرسش که در مجموعه‌ی باسلام در حوزه‌ی بازاریابی از کدام خدمات هوش مصنوعی استفاده می‌شود گفت: این مجموعه در طول فعالیت خود تیم هوش مصنوعی نداشته است و همه‌چیز از حل مسئله توسط گروه فنی آغاز می‌شود که ممکن است به حوزه‌ی هوش مصنوعی ختم نشود.
وی افزود: هوش مصنوعی در حوزه‌ی دسته‌بندی (سگمنتیشن) کاربران می‌تواند برای ما مؤثر باشد. ما با استفاده از دیتاهای واقعی می‌توانیم به دیتاهای قابل پیش‌بینی دست پیدا کنیم. یعنی داده‌هایی که نداریم و می‌خواهیم پیش‌بینی کنیم. برای مثال پیش‌بینی کنیم که کاربر امروز این محصول را خریده و هفته‌ی آینده یک محصول مشخص دیگر را خریداری می‌کند. این مسئله با زیرساخت‌های موجود در باسلام ادغام می‌شود و عملکرد را بهبود می‌بخشد. ما در باسلام کمتر به دنبال پیشنهاد محصولات به کاربر بوده‌ایم، چراکه این روند احتمال شکست بالا و محدودیت‌های خاص خود را دارد.
بشری در پاسخ به این پرسش که آیا مجموعه‌ی باسلام در حوزه‌ی محتوا هم از هوش مصنوعی استفاده می‌کند یادآور شد: اطلاعات قابل پیش‌بینی درباره‌ی کاربر، درباره‌ی محصول هم وجود دارد. برای مثال احتمال فروخته شدن یک محصول را پیش‌بینی می‌کنیم و این مسئله ما را در بهبود لندینگ‌پیج‌های ما یاری می‌کند.
وی همچنین اضافه کرد: ما یک تجربه‌ی ناموفق در این زمینه با شرکت اینسایدر داشتیم که چندان دل‌چسب نبود اما درحال حاضر از برخی ابزارهای Web Engage استفاده می‌کنیم.
آرش برهمند در ادامه‌ی این گفتگو در رابطه با این پرسش که شناخت کنونی این حوزه چه چشم‌اندازی را در ایران رقم می‌زند گفت: ما در مجله‌ی پیوست سعی کردیم در پیشنهاد دادن محتواهای مشابه در این حوزه وارد عمل شویم و تغییراتی که در نرخ پرش و تبدیل ما ایجاد کرد، محسوس بود. در فضای کنونی این تفکر وجود دارد که اگر تیم فنی قابل قبولی دارید یا از هوش مصنوعی استفاده نمی‌کنید، به اکوسیستم هوش مصنوعی علاقمند نیستید، که این مسئله چندان خوشایند نیست.
هوش مصنوعی در خدمت افزایش فروش
حامد شفیعی مدیرعامل گروه هوش مصنوعی بارای اظهار داشت: اگر فرض کنیم که بازاریابی به افزایش فروش منتهی می‌شود، در یک حوزه‌هایی هوش مصنوعی می‌تواند مؤثر باشد. ممکن است در یک مرحله بخواهید با کاربر ارتباط برقرار کنید و در مرحله‌ای دیگر بخواهید با استفاده از هوش مصنوعی فروش خود را افزایش دهید.
وی افزود: اگر هوش مصنوعی را دو دسته کنیم، یک سری از کارها متمایزکننده هستند، یکی سری از کارها تولیدکننده. گاهی ممکن است با هوش مصنوعی بتوانید یک متن یا یک تصویر تولید کنید که به شناخت کاربر کمک می‌کند، یا بین محصولات، کاربرها و … تفکیک قائل شوید که در این رابطه هوش مصنوعی می‌تواند خدمات متفاوتی ارائه کند.
شفیعی گفت: در بحث تولید محتوا در حوزه‌ی بازاریابی می‌توان از هوش مصنوعی بهره‌ی زیادی گرفت. اگر بخواهید به کاربران ایمیل بزنید، پیامی به آن‌ها ارسال کنید و یا در لندینگ‌پیج یک جمله‌ی متمایز قرار دهید، افراد متخصص در بحث محتوا یک جمله را انتخاب می‌کنند و نمایش می‌دهند. اما اگر بخواهیم به ازای هرچند نفر یک جمله‌ی متفاوت قرار دهیم، این مسئله هم وقت و هم هزینه‌ی نیاز دارد، اما به‌سادگی از عهده‌ی هوش مصنوعی برمی‌آید. هوش مصنوعی می‌تواند در یک مقیاسی کارها را سریع‌تر از ما انجام دهد. مثلاً سایتی با چند میلیون کاربر با کمک هوش مصنوعی این کاربران را تفکیک و دسته‌بندی کند و به هر دسته محتوای خاصی ارائه دهد.
وی در رابطه با راهکار هوش مصنوعی در حوزه‌ی فروش پوشاک گفت: در بسیاری از موارد به‌سختی با جستجو در فروشگاه‌های آنلاین می‌توان به محصول موردنظر رسید. بسیاری از درگاه‌های مرتبط با فروشگاه‌ها از ابزارهایی استفاده کرده‌اند که بتوانند در مقیاس چندصدمیلیون تصویر جستجوی مناسبی داشته باشند تا کاربر به کالای مدنظر خود برسد. یا فیلتر کردن سرچ، در فروشگاه‌های الکترونیکی تا حدی این مسئله رفع شده است. اما تمام کالاها باید تگ داشته باشند. که اگر تگ‌ها به‌درستی انجام شود، می‌تواند به تولید محتوای درست برای صفحات کمک کند و کاربران محصول موردنظر خود را خریداری کند. مجموعه‌ی ما در این زمینه با یکی از فروشگاه‌های بزرگ داخلی کار می‌کند و نتایج بسیار جالب است.
آرش برهمند در این میان این پرسش را مطرح کرد که همکاری با فروشگاه‌های دیگر صرفاً به‌منظور تثبیت جایگاه مجموعه‌ی خود یا کسب درآمد صورت می‌گیرد؟
شفیعی در پاسخ گفت: واقعیت این است که در حال حاضر کسب درآمد بالا از این حوزه را به آینده واگذار کرده‌ایم.
برهمند ادامه داد: کار کردن در حوزه‌ی هوش مصنوعی شبیه حوزه‌ی مسئولیت اجتماعی است. این تکنولوژی در ایران راه‌اندازی شده و دست بر قضا ما از خیلی‌ها جلوتر هستیم، نزدیک به جهان پیش می‌رویم و عقب نیستیم. چطور چنین اتفاقی در بازار رخ می‌دهد، اما فناوری هوش مصنوعی در ایران شبیه دکمه‌ای است که می‌خواهیم حتماً برای آن کت بدوزیم. در خوش‌بینانه‌ترین حالت باید بتوانیم هوش مصنوعی را در بازار تعریف کنیم.
حتما بخوانید: ایمیل مارکتینگ: ۱۲ نکته‌ی مهم پیش از ارسال ایمیل بازاریابی شناخت هوش مصنوعی باید عمیق‌تر باشد
مهدی اعتمادی، مدیر مارکتینگ اکالا گفت: از قدیم با تگ‌گذاری کالاها تلاش می‌کردند که پیشنهادات بهتری به کاربر بدهند. این سیستم صرفاً مقایسه کرده و تلاش می‌کند پیشنهاد بهتری بدهد. وقتی از هوش مصنوعی صحبت می‌کنیم، به یادگیری ماشین اشاره می‌کنیم، سیستمی که به‌مرور یادگیری خود را بهبود می‌بخشد. صحبت از NLP به معنای صحبت از فرهنگ لغات نیست. بنابراین وقتی بخواهیم هوش مصنوعی کاربردی باشد باید شناخت عمیقی از مسئله داشته باشیم. در بسیاری از موارد مسائلی که طرح می‌کنیم با توجه به نفوذ نرم‌افزارها در سیستم‌های ما، راهکارهای ساده‌تر از هوش مصنوعی دارند.
وی افزود: خلئی که در اینجا وجود دارد این است که وقتی از هوش مصنوعی صحبت می‌کنیم که قرار است زود یاد بگیرد، یعنی به زیرساختی اشاره می‌کنیم که امکان آزمون‌وخطا با سرعت بالا را فراهم می‌کند. این امکان در بسیاری از شرکت‌ها وجود ندارد. وقتی درباره‌ی قیمت‌گذاری صحبت می‌کنیم، یعنی سیستمی که به هر کاربر یک قیمت نشان می‌دهد. چنین زیرساختی درحال حاضر وجود ندارد. در بسیاری از شرکت‌ها باید زیرساخت‌ها ایجاد شود تا به هوش مصنوعی برسند. چالش دیگری که در اینجا پیش می‌آید، این است که در بسیاری از موارد هوش مصنوعی با توجه به بلوغ امروزه‌ی خود می‌تواند کمک انسانی داشته باشد و بتوان آن را در راستای موردنظر هدایت کرد.
طیف گسترده‌ی کاربردهای هوش مصنوعی
سید مجتبی طباطبایی، مدیرعامل شرکت آلفا ریلیتی تأکید کرد: هوش مصنوعی را نباید محدود کرد، چراکه بسیار گسترده است. این که هوش مصنوعی را صرفاً پیشنهاددهنده بدانیم تعریف اشتباهی است. هر فناوری زمانی برای به ثمر نشستن نیاز دارد. یک سری استارتاپ‌ها هستند که باید دوام داشته باشند تا ثمره‌ی کار خود را ببینند. وقتی اولین نمونه‌ی AR را در سال ۹۱ ارائه دادیم، هیچ‌کس نمی‌دانست که ماجرا چیست تا اخیراً که فیس‌بوک برند خود را تغییر و روی VR و AR مانور داد.
وی اضافه کرد: این تکنولوژی‌ها گستره‌ی وسیعی دارند، خیلی از شرکت‌ها علاقمند به استفاده هستند و نمی‌دانند که این فناوری کجا به کار ما می‌آید، ولی فکر می‌کنند که می‌توانند از آن استفاده کنند. این نوع شرکت‌ها ازنظر ساختاری کامل‌تر هستند و دغدغه‌های کمتری دارند.
الهام نظری تصریح کرد: گروه هوش مصنوعی بارای خدماتی را مبتنی بر تگ‌زنی تصاویر ارائه می‌کند که به خارج از کشور ارائه می‌کنند و با توجه به وضعیت بازار خارج از ایران یافتن مشتری ساده‌تر است، اما در ایران در اکوسیستم استارتاپی که شکل‌گرفته هنوز برای ارائه‌ی خدمات هوش مصنوعی باید بازارسازی صورت بگیرد.
حامد شفیعی با تأیید این اظهارات گفت: درواقع چنین انتظاری نداشتیم اما نخستین درآمدهای گروه هوش مصنوعی بارای به‌صورت ارزی بود نه ریالی. در حال حاضر ممکن است با استارتاپ‌های مختلف صحبت کنیم که مسئله‌ی اصلی آن‌ها هوش مصنوعی نیست، درصورتی‌که هوش مصنوعی می‌تواند ارزش‌افزوده ایجاد کند که زیرساخت‌ها در این استارتاپ‌ها فراهم شود. گاهی استارتاپ‌ها با مسائلی روبه‌رو هستند که دیگر اولویتی برای هوش مصنوعی باقی نمی‌ماند. درصورتی‌که در خارج از کشور وضعیت اقتصادی متفاوت است و این موضوعات برایشان پررنگ‌تر است.
وی همچنین ابراز امیدواری کرد که این اتفاق در ایران هم رخ دهد، چراکه افراد بسیار مستعدی در کشور حضور دارند.
حتما بخوانید: ضرورت داستان‌گویی برای برندهای FMCG: گزارش اینستالایو عملکرد هوش مصنوعی در مقیاس بالا
شفیعی با اشاره به نمونه‌های کاربرد هوش مصنوعی توسط شرکت‌های بزرگ بین‌المللی گفت که هوش مصنوعی قرار نیست خودش را بهبود بدهد. قرار است که یک وظیفه بدهیم و از آن خروجی بگیریم. هوش مصنوعی وقتی این روند را یاد می‌گیرد می‌تواند در مقیاس زیاد کارآمد باشد. نمونه‌های عملکرد هوش مصنوعی برای یادگیری و عملکرد در مقیاس بالا بسیار زیاد است.
آرش برهمند در رابطه با این پرسش که استارتاپ‌های فعال درزمینه‌ی هوش مصنوعی چرا خدمات خود را خارج از ایران به فروش نمی‌رسانند گفت: همیشه وقتی به این مسائل اشاره می‌کنیم از چگونگی عملکرد شرکت‌های بزرگ صحبت می‌کنیم که چرا هیچ‌کس سمت این راهکارها نمی‌رود. اما باید پرسید فعالانی که اکوسیستم هوش مصنوعی را می‌سازند موفق شده‌اند که ارزش کلیدی خود را به بازار بفهمانند یا خیر؟ اگر بتوانیم ارزش کلیدی خود را به دیگران ثابت کنیم، استارتاپ موفق هستیم.
سید مجتبی طباطبایی، مدیرعامل شرکت آلفا ریلیتی اضافه کرد: واقعیت افزوده همواره درآمد خوبی برای شرکت ما رقم‌زده است، اما نمی‌توانیم بگوییم که تمام شرکت‌هایی که با آن‌ها کارکرده‌ایم به این مسئله نیاز داشته‌اند و همیشه به‌عنوان کالای لوکس معرفی‌شده است. مسئله‌ی مهم در فناوری‌های بالا در ایران این است که شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی موجب شده که ذهنیت کوتاه‌مدت داشته باشیم. همه‌ی ما درگیر مسائل اولیه هستیم. چند مجموعه در ایران وجود دارند که به‌قدری باثبات باشند که بخواهند این حوزه را آزمایش کنند؟
حتما بخوانید: تولید محتوا چیست؟ تغییر مدل کسب و کار بر اساس هوش مصنوعی
محمدحسن بشری با اشاره به چالش کنونی با هوش مصنوعی گفت: ما فرایند طراحی صورت‌مسئله را انجام می‌دهیم و بعد به سراغ هوش مصنوعی برای کمک می‌رویم و از هوش مصنوعی می‌خواهیم نرخ تبدیل را افزایش دهد. در ادبیات رایج دنیا هم هوش مصنوعی را به‌عنوان یک خدمت یا یک محصول تعریف می‌کنند. واقعیت این است که همه‌چیز را نمی‌توان در قالب هوش مصنوعی به‌عنوان خدمات هوش مصنوعی طبقه‌بندی کرد.
وی افزود: وقتی می‌خواهید از هوش مصنوعی استفاده کنید، این خدمات باید در فرایند کشف محصول شما مشارکت داشته باشد. برای این‌که بدانیم هوش مصنوعی را چگونه به خدمت بگیریم، باید بدانیم که چرا کسب‌وکار به این شکل طراحی‌شده است. پاسخ به این سؤال می‌تواند مشخص کند که در کجا هوش مصنوعی را به‌عنوان خدمت و در کجا به‌عنوان محصول مورداستفاده قرار دهیم. اگر بتوانیم از نقطه‌ی صفر هوش مصنوعی را وارد کسب و کار کنیم، کارایی به‌شدت بالا می‌رود و نیروی انسانی ده برابر کارایی بالاتری خواهد داشت.
اعتمادی با تأکید بر شناخت عمیق از مسئله و ابزار در کنار هم گفت: شناخت این موارد موجب می‌شود که اتفاق مورداشاره‌ی آقای بشری رخ دهد. در ایران این خلأ وجود دارد. در ایران شاید تعداد شرکت‌های تکنولوژی‌محور که می‌توانند روی این حوزه‌ها سرمایه‌گذاری کنند بسیار معدود هستند. شرکت‌های تکنولوژی‌محور ما به‌ندرت کاری غیر از تکنولوژی می‌کنند.
وی افزود: عارضه‌ی تیم‌های فنی این است که اگر بخواهید راهکار هوش مصنوعی را استفاده کنید، با مقاومت تیم فنی روبه‌رو می‌شوید. تیم‌های فنی نسبت به این‌که هوش مصنوعی به‌عنوان خدمات برون‌سپاری شود حس منفی دارند. قیمت خدمات هوش مصنوعی در ایران هنوز به بلوغ کافی نرسیده و برای جا افتادن در بازار لازم است که قیمت خود را با بازار متناسب کند و حاشیه سود معقولی در نظر بگیرد تا توسعه‌ی خوبی داشته باشد و بتواند افراد و کسب‌وکارهای غیرتکنولوژی‌محور را متقاعد کند با هزینه‌ی برد-برد این تغییر تکنولوژی را تجربه کنند.
برهمند به این موضوع اشاره کرد که بازار مارکتینگ خیلی تمایلی به استفاده از حوزه‌ی هوش مصنوعی ندارد. یک‌قسمتی به این مسئله برمی‌گردد که تغییر کار دشواری است. یک قسمت به این مسئله برمی‌گردد که بازار مارکتینگ فربه شده و دغدغه‌ی استفاده از راهکارهای جدید را ندارد.
احمدعلی فرهودی مدیرعامل گروه تبلیغات دیجیتال دیما گفت در حوزه‌ی تبلیغات به‌عنوان بخشی از بازاریابی، بحث تبلیغات برنامه‌ریزی‌شده جدی است، شبکه‌ها به هم وصل می‌شوند. در حال حاضر یک مورد استفاده مطرح‌شده که شرکت‌ها با استفاده از تیم فنی خود روی آن کار می‌کنند و آن روش‌های مزایده‌گذاری روی فضاهای مختلف تبلیغاتی است. همه‌ی شرکت‌های تکنولوژی‌محور روی این مسئله کار می‌کنند. احتمالاً بازار شرایطی را فراهم می‌کند و موارد استفاده را ایجاد می‌کند. در این میان مسئله این است که آیا ایران به قطبی تبدیل می‌شود که راهکارهای ایرانی خارج از کشور حضور معناداری داشته باشد؟
چالش‌هایی که هوش مصنوعی مرتفع می‌کنند
هاتف خرمشاهی رئیس مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران به‌عنوان یکی از شرکت‌کنندگان در این رویداد گفت: ما به چالش‌های مطرح‌نشده توجهی نداریم. شاید اگر در سال ۱۳۸۴ از چالش‌های لندینگ‌پیج دیجی‌کالا صحبت می‌کردیم به نظر خنده‌دار می‌رسید. این‌که استارتاپ‌های هوش مصنوعی صادقانه می‌گویند درآمد جدی از راهکارها ندارم به نظر طبیعی می‌رسد، چراکه سطح دسترسی در حال افزایش است. افزایش اقتصاد دیجیتال و مسائل چالشی که طرح صیانت یکی از آن محسوب می‌شود، کلی از رفتارهای قبل و بعد چالش‌ها را تغییر می‌دهد.
وی از میهمانان رویداد خواست به مهم‌ترین چالشی اشاره کنند که هوش مصنوعی قرار است در آینده آن را حل کند.
شفیعی در این رابطه گفت: فکر می‌کنم که جستجوی تصویری و کشف محصول یکی از مواردی است که در سال‌های آینده مطرح خواهد شد. در دنیایی که کاربران در اینستاگرام و متاورس حضور دارند، پس از مشاهده‌ی محصول می‌خواهند آن را خریداری کنند. در حال حاضر شاید این فناوری کاربردهای حاشیه‌ای داشته باشد ولی در چند سال آینده با آن مواجه خواهیم شد. تجربه‌ی خرید مجازی به تجربه‌ی خرید واقعی تبدیل می‌شود.
برهمند نیز اضافه کرد: هرچیزی که در آینده به کمک خرید کردن می‌آید بیشتر استفاده می‌شود. برای هوش مصنوعی سه کارکرد جمع‌آوری، تحلیل و کاربرد اطلاعات تعریف می شود. با عرصه‌ی کاربرد خیلی فاصله داریم اما تصور می‌کنم در عرصه‌ی صادرات خدمات بتوانیم حوزه تحلیل دیتا را موردتوجه قرار دهیم.
طباطبایی نیز در رابطه با این چالش گفت: به نظر می‌رسد هوش مصنوعی در حوز‌ی بایو می‌تواند کارکرد خوبی داشته باشد و در حوزه‌ی ماشین‌های خودران نیز می‌تواند کاربرد قابل‌توجهی ارائه دهد.
اعتمادی نیز چالش آینده را موضوع سفارش در حوزه‌ی تجارت الکترونیک دانست.
برهمند در پایان تصریح کرد: هر تکنولوژی وقتی وارد ایران می‌شود، در کنار جابه‌جایی باور و تغییر فرهنگ، همیشه این برداشت درباره‌ی آن‌ها وجود داشته که بسیار متکبر هستند و نگاه از بالا دارند. آینده‌ی توسعه بازار هوش مصنوعی چه در بازار مارکتینگ و سایر بازارها که باز هم به مارکتینگ مرتبط می‌شود، درگرو دیدگاه افرادی از قبیل کارشناسانی است که در این بحث شرکت کرده‌اند. افرادی که این بازار را توسعه می‌دهند باید نگاهی واقع‌گرایانه داشته باشند نه نگاهی لوکس به این حوزه و خدمات آن.
